Drzwi Jubileuszowe

Drzwi powstały w latach 2019-2021 dla uczczenia 100. rocznicy odzyskania niepodległości przez Inowrocław (6 I 1919), zamontowane w głównym portalu świątyni w Wielką Środę przed Świętem Zmartwychwstania Pańskiego (31 III 2021)

Drzwi Jubileuszowe
w Farze pw. Świętego Mikołaja w Inowrocławiu

Społeczny Komitet Budowy
Adam Banaszak, śp. Tadeusz Chęsy, Artur Chęsy, ks. Romuald Drążkowski,
Piotr Jóźwiak (przewodniczący), Eugeniusz Kubski, Maciej Lipiński, Janusz Łuczak,
Edmund Mikołajczak, Bogdan Wojtkowiak

Twórca − artysta plastyk Andrzej Prokopiuk

Koncepcja historyczna − Edmund Mikołajczak, Bogdan Wojtkowiak

Odlew w brązie − Zbigniew Fudalski z Góry Kalwarii

Oczyszczenie, scalenie i montaż odlanych części − Pracownia Metaloplastyki Janusza Tałucia z Białegostoku

Dokumentacja techniczna − Wojciech Zwirski


Drzwi Jubileuszowe – fot. Bogusław Kolanowski
(Kliknij na zdjęcie, aby powiększyć)

OPIS DRZWI

Tympanon
W tympanonie umieszczono wizerunek Chrystusa Ukrzyżowanego wzorowany na najstarszym zabytku Fary − XIV-wiecznej gotyckiej rzeźbie z ołtarza Krzyża Świętego, ponadto upamiętnieni są wielcy Kujawianie − ochrzczony w tej świątyni Jan Kasprowicz oraz Prymas Polski Kardynał Józef Glemp. Widoczny jest gmach najstarszej inowrocławskiej szkoły średniej, której obydwaj są wychowankami. Przywołane zostają − nawiązujący do trudnej współczesności fragment hymnu „Dies Irae”: O Głowo, owinięta cierniową koroną, gasnącym wieki wieków spojrzyj na nas okiem! oraz słowa wypowiadane przez Prymasa podczas wręczania nagrody „Ku chwale”: Ku chwale Boga, Kujaw i ludzkiej działalności, które należy odczytać jako dedykację także w kontekście Drzwi Jubileuszowych.

Strona lewa (od góry)

Założenie miasta
Jest rok 1238 lub 1239. Książę Kazimierz Konradowic już 8 czy 9 lat włada własnym udzielnym księstwem kujawskim. Chce założyć nowoczesne miasto na prawie magdeburskim, które powstałoby obok jego siedziby przejmując rolę głównego ośrodka produkcyjnego i handlowego oraz wzorca prawnego dla przyszłych lokacji miejskich. Przybywa grupa niemieckich osadników, prawdopodobnie z Bawarii, w imieniu których zasadźca przyjmuje z rąk księcia przywilej lokacyjny. Na drugim planie trwa budowa klasztoru franciszkańskiego, a w oddali widać parafialny romański kościół NMP stojący w centrum osady targowej, która pozostanie poza murami nowo zakładanego ośrodka, jako przedmieście nazwane Starym Miastem.

Wyrok w procesie papieskim o Pomorze Gdańskie
Dzięki wysiłkom polskiej dyplomacji, w tym biskupa włocławskiego Gerwarda, na początku panowania króla Władysława Łokietka, syna założyciela Inowrocławia Kazimierza, dochodzi do procesu papieskiego mającego rozstrzygnąć kwestię przynależności Pomorza Gdańskiego, które pozostawało wtedy w rękach krzyżackich. Kolejne posiedzenia sądowe toczą się w Inowrocławiu i w Brześciu Kujawskim. 10 lutego 1321 roku w inowrocławskim kościele Świętego Mikołaja ogłoszony zostaje wyrok skazujący Zakon na zwrot Pomorza i odszkodowanie w wysokości 30 tys. grzywien. Scena ukazana na płaskorzeźbie pokazuje moment odczytywania wyroku przez abpa gnieźnieńskiego Janisława, obok którego widoczni pozostali sędziowie: bp poznański Domarat oraz opat mogileński Mikołaj. Po prawej reprezentujący Krzyżaków ksiądz Zygfryd z Papowa Biskupiego i pleban toruński Fryderyk. Są przedstawiciele polskiego duchowieństwa, w tym stojący z tyłu miejscowi franciszkanie z kustoszem Wierzchosławem i gwardianem Michałem. Na drugim planie panorama miasta, już z murami obronnymi, ale bez ratuszowej wieży, której wtedy jeszcze nie było.

Pobyt Władysława Jagiełły
Jesienią 1410 roku, w pogrunwaldzkim okresie tzw. „wielkiej wojny” z Zakonem krzyżackim, król Władysław Jagiełło rezyduje na zamku inowrocławskim i stąd przez 3 tygodnie dowodzi kolejnymi poczynaniami wojennymi. Na pierwszym planie monarcha (przy stole pierwszy z prawej) w otoczeniu dworzan. U góry prowadzeni pod eskortą jeńcy krzyżaccy wzięci do niewoli w bitwie pod Koronowem. Wśród nich jest głównodowodzący Michał Küchmeister. W tej scenie, zupełnie z prawej strony, ukazana zostaje również śp. Jadwiga królowa, która kilkanaście lat wcześniej przepowiedziała Krzyżakom klęskę.

Strona prawa (od góry)

Rozwój miasta w ósmej dekadzie XIX wieku
Po zjednoczeniu Niemiec (1871) nastaje czas koniunktury gospodarczej, w którą inowrocławianie wszystkich tutejszych nacji „wpisują się” nadzwyczaj efektywnie, wykorzystując miejscowe surowce. Symbolami nowych czasów są widoczne u góry: szyb kopalni soli oraz parowóz wjeżdżający na nowo powstałą stację kolejową. Oblicze miasta na trwałe zmienia uzdrowisko założone w 1875 roku. Jego najważniejszymi twórcami są dwaj wybitni działacze gospodarczy − dr Zygmunt Wilkoński i Lucjan Grabski (ukazani z prawej). U dołu scenka z rodzących się Solanek z widocznym najstarszym obiektem kąpielowym.

Walka z germanizacją
Środkowa kwatera ukazuje różne przykłady walki o utrzymanie polskości w okresie „najdłuższej wojny w dziejach nowoczesnej Europy”. Na pierwszym planie jedna z klas Szkoły Jerzego (późniejsza Szkoła Staszica, rozebrana na początku XXI w.), której polscy uczniowie z Marianem Kasprzakiem na czele we wrześniu 1906 roku sprzeciwiają się nauczaniu religii w języku niemieckim (fakt ten ogłosili biciem dzwonów w kościele Świętego Mikołaja). W prawym dolnym rogu widoczny neogotycki gmach szkoły. Powyżej członkowie Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, największej organizacji patriotycznej i sportowej w XIX-wiecznym Inowrocławiu. Pośrodku siedzą przywódcy „Sokoła” − dr Józef Krzymiński oraz założyciel organizacji Maksymilian Gruszczyński. Z lewej sylwetka ks. Antoniego Laubitza, kapłana zasłużonego dla utrzymania polskiego ducha, oraz dwa z jego licznych dzieł: kościół Zwiastowania NMP i narodowo-katolicka gazeta „Dziennik Kujawski”.

Pierwszy dzień wolności
Gdy wszyscy nasi zaborcy są krańcowo wycieńczeni długą wojną, która zakończyła się ich klęską, nastaje korzystna chwila dla narodowych aspiracji Polaków. 27 grudnia 1918 roku wybucha w Poznaniu powstanie wielkopolskie i już na początku stycznia 1919 roku wyrusza z Gniezna w stronę Inowrocławia zgrupowanie pod dowództwem ppor. Pawła Cymsa, który „patronuje” ostatniej scenie Drzwi Jubileuszowych. Zdążający zewsząd powstańcy, wspierani przez mieszkańców, atakują miasto z dwóch stron. Z lewej widoczne oddziały uderzające z Rynku w stronę Królówki, z prawej symboliczne zakończenie niemieckiego panowania − zniszczenie pomnika Germanii 6 stycznia niemiecki 140. pułk piechoty ewakuuje się w kierunku Bydgoszczy. Inowrocław odzyskuje wolność po 147 latach prusko-niemieckiego panowania.

Autor tekstu: Edmund Mikołajczak

Do pobrania

Niedzielny Informator

Pobierz ostatnie wydanie informatora Parafii Farnej

Miesięcznik Parafii Farnej

Pobierz ostatnie wydanie Miesięcznika Parafii Farnej

Kontakt

Biuro Parafialne:

Patron

Święty Mikołaj urodził się w mieście Patarze w Licyi. 

Historia

Kościół Św. Mikołaja powstał w połowie XIII w. z fundacji założyciela miasta Inowrocławia.

Zabytki

Wyposażenie kościoła Św. Mikołaja pochodzi (z wyjątkiem ołtarzy: Zwiastowania NMP, Św. Anny i Krzyża Św.)

Preferencje plików cookies

Inne

Inne pliki cookie to te, które są analizowane i nie zostały jeszcze przypisane do żadnej z kategorii.

Niezbędne

Niezbędne
Niezbędne pliki cookie są absolutnie niezbędne do prawidłowego funkcjonowania strony. Te pliki cookie zapewniają działanie podstawowych funkcji i zabezpieczeń witryny. Anonimowo.

Reklamowe

Reklamowe pliki cookie są stosowane, by wyświetlać użytkownikom odpowiednie reklamy i kampanie marketingowe. Te pliki śledzą użytkowników na stronach i zbierają informacje w celu dostarczania dostosowanych reklam.

Analityczne

Analityczne pliki cookie są stosowane, by zrozumieć, w jaki sposób odwiedzający wchodzą w interakcję ze stroną internetową. Te pliki pomagają zbierać informacje o wskaźnikach dot. liczby odwiedzających, współczynniku odrzuceń, źródle ruchu itp.

Funkcjonalne

Funkcjonalne pliki cookie wspierają niektóre funkcje tj. udostępnianie zawartości strony w mediach społecznościowych, zbieranie informacji zwrotnych i inne funkcjonalności podmiotów trzecich.

Wydajnościowe

Wydajnościowe pliki cookie pomagają zrozumieć i analizować kluczowe wskaźniki wydajności strony, co pomaga zapewnić lepsze wrażenia dla użytkowników.